Երաժշտություն- արվեստի տեսակ, որի գեղարվեստական մատերիալը համակարգված
ձայնն է։ Երաժշտությունն առաջացել է Պալեոլիթում:
Պատմություն
Ենթադրվում է, որ ժամանակակից մարդը ի հայտ է եկել Աֆրիկայում`
մոտ 160 000 տարի առաջ: Մոտ 50 000 տարի առաջ մարդիկ բնակվեցին կյանքի համար
հարմար բոլոր մայրցամաքներում: Քանի որ աշխարհի բոլոր մարդիկ, այդ թվում նաև
առավել մեկուսացած ցեղախմբերը, ունեն երաժշտության որոշ տեսակներ, պատմաբանները
եկել են այն եզրակացության, որ երաժշտությունը պետք է լիներ Աֆրիկայի առաջին
մարդկանց մոտ, մինչև իրենց տարածումը Երկրով: Ենթադրվում է, որ Աֆրիկայում
ծագումից հետո` երաժշտությունը արդեն գոյատևում է ամենաքիչը 50 000 տարի և
աստիճանաբար դարձել է ամբողջ մոլորակում մարդկանց կյանքի անբաժանելի
մասը։
Բանավոր երաժշտական ավանդույթն անվանում են նախնադարյան կամ
պարզունակ։ Դրա օրինակներ են ծառայում ամերիկյան ու ավստրալիական բնիկների
երաժշտությունը։ Երաժշտության նախնադարյան փուլը վերջանում է այն ժամանակ, երբ
սկսում են գրառել երաժշտական ստեղծագործությունները։ Ամենահին հայտնի երգը, որը
գրառվել է սեպագիր տախտակի վրա և հայտնաբերվել է Նիպուրի պեղումների ժամանակ, 4000 տարեկան
է։
Ֆլեյտան գիտնականների կողմից գրանցված ամենահին երաժշտական
գործիքն է։ Մի օրինակ հայտնաբերվել է քանդակների կողքը, որոնք ստեղծվել են մ.թ.ա.
35-40 հզ. տարի առաջ։
Երաժշտությունը արվեստի տեսակ է, որի հիմքում ընկած են
ձայնը և լռությունը։ Երաժշտության ընդհանուր տարրերն են ձայնի բարձրությունը,
ռիթմը, դինամիկան և տեմբրի և կառուցվածքի երաժշտական հատկանիշները։ Երաժշտության
ստեղծումը, կատարումը, նշանակությունը և նույնիսկ սահմանումը փոփոխվում է՝
կախված մշակույթից և սոցիալական կոնտեքստից։ Երաժշտությունը ունի մի
շարք ձևեր՝ իմպրովիզացիոն երաժշտությունից մինչև ալեատորիկ ձևեր։ Երաժշտությունը
բաժանվում է ժանրերի և ենթաժանրերի, չնայած որ բաժանված ճյուղերն ու
նրանց միջև առկա փոխհարաբերությունները հաճախ ճկուն են, երբեմն կախված են անձնական
մեկնաբանությունից և երբեմն հակասական։ Երաժշտությունը համարվում է կատարողական,
գեղարվեստական և լսողական արվեստ: Կարելի է նաև առանձնացնել արտ
երաժշտություն և ֆոլկ երաժշտություն։ Առկա է նաև խիստ կապ երաժշտության և
մաթեմատիկայի միջև։ Երաժշտությունը կարող է կատարվել և ունկնդրվել, այն կարող է
դրամատիկ գործի կամ ֆիլմի մաս լինել, կամ կարող է ձայնագրվել։ Տարբեր
մշակույթներ կրողների համար երաժշտությունը ապրելակերպի կարևոր ձև է։ Հին հույն և
հնդիկ փիլիսոփաները երաժշտությունը սահմանում են որպես հնչերանգներ, որտեղ
մեղեդիները դասավորված են հորիզոնական կերպով, իսկ հարմոնները՝ ուղղահայաց կերպով։
Այնուամենայնիվ, 20-րդ դարի երաժիշտ-ստեղծագործող Ջոն Քեյջը կարծում էր, որ
ցանկացած հնչյուն կարող է երաժշտություն լինել։ Երաժշտագետ Ժան Ժակ Նատիզը
ամփոփում է մի հարաբերական, հին տեսակետ-"Երաժշտության և աղմուկի միջև եղած
սահմանը միշտ մշակութային սահմանում ունի. նույնիսկ միևնույն հասարակության մեջ
այդ սահմանը միևնույն տեղով չի անցնում: Մի խոսքով, հազվադեպ է կոնսեսուս լինում:
Բոլոր հաշվարկներով, չկա որևէ միջմշակութային և միևնույն համընդհանուր գաղափար՝
ըստ որի կտրվի երաժշտության մասին սահմանումը:"
Комментариев нет:
Отправить комментарий