Թարգմանություն անգլերենից․Մեծ կիրճ

Մեծ կիրճը, Արիզոնա նահանգի երկար, մեծ կիրճը․ հարուստ երկրաբանական պատմություն ունի։ Այն բույսերի և կենդանիների նախկին կենսագրության տեղեկություն է նաև կենսաբանների համար հետաքրքիր և անգնահատելի օբյեկտի ուսումնասիրման վայր։ Կիրճերի պատերի երկուհարյուր տասնյոթ մղոններից նմուշներ օգտագործելով, գիտնականները վերլուծում են երկրի մակերևույթը կազմող նյութերը և ուսումնասիրում բնականոն գործընթացները, որոնք ազդել են քարանձավի 4 միլիարդ տարվա պատմության վրա։ Այդ գործընթացը ներառում էր հրաբխի ժայթքումը, որը ակտիվ էր, ինչպես 1000 տարի առաջ, և աստիճանաբար տարալուծվում էր էրոզիայի միջոցով։
Գիտնականները նաև ուսումնասիրում են բազմաթիվ ձկնատեսակներ, որոնք կարելի է գտնել կիրճի մեջ։ Կյանքի անցյալի ձևերի այս դրվագները պահպանվում են։ Կիրճի ստորին մակարդակներում  կան  ծովախեցգետիններ և պարզունակ ջրիմուռներ, մինչդեռ վերին մակարդակում կան այնպիսի արարածներ, ինչպիսիք են դինոզավրերը և այլ նախապատմական հողային կենդանիներ։ Այս բոլոր հայտնագործությունները գիտնականներին տալիս են տեղեկատվություն և Երկրի պատմության և Մեծ կիրճ տարածքի մասին։